Chúng tôi tìm về xã Hiệp Thuận, huyện Phúc Thọ, Hà Nội, một làng quê yên ả bên bờ sông Đáy để cùng người dân nơi đây bắt đầu một ngày thu hoạch dâu tằm chín. Bên cạnh trồng hoa màu và ngô, những bãi bồi ven sông Đáy từ lâu đã được người nông dân Hiệp Thuận tận dụng để canh tác thêm dâu tằm lấy quả. Vùng đất này từ đó đã nổi tiếng là một trong những vựa dâu lớn nhất, nhì Hà Nội, cung cấp trái dâu chín cho thị trường Thủ đô và các địa phương lân cận.

Mùa thu hoạch dâu chín thường bắt đầu vào cuối tháng 3, đầu tháng 4 hằng năm, và chỉ kéo dài trong vài tuần ngắn ngủi.

Những gốc dâu ba, bốn năm tuổi cao quá đầu người đang vào độ chín rộ, lúc lỉu những quả tím, quả đỏ đẹp mắt.

 Trái dâu chín tự nhiên theo từng đợt. Quả dâu khi bắt đầu chín sẽ chuyển sang mầu đỏ cam rồi dần dần ngả mầu đen hoặc tím sẫm là có thể thu hái được.

 Phải cúi đầu, khom người di chuyển khá khó khăn mới có thể lách qua được những nhánh cây trĩu quả kia để đi xuyên vào “rừng dâu” mà không làm hỏng cành, rụng trái. Ngồi dưới bóng cây, ngước mắt lên ngắm những chùm trĩu quả, kỷ niệm tuổi thơ lại ùa về với những trưa hè dưới tán cây chia nhau từng quả dâu chín mọng.

 Việc thu hoạch dâu tưởng chừng có vẻ đơn giản nhưng lại đòi hỏi sự khéo léo của đôi bàn tay người nông dân quanh năm quen với ruộng đồng. Người dân ở đây tiết lộ bí quyết để hái dâu nhanh mà không làm hỏng quả: từng quả chín được thu hái cẩn thận bằng cách đẩy nhẹ cuống quả ngược lên để tránh làm quả dâu dập nát.

 Mầu dâu chín đặc trưng rất khó tẩy rửa, bởi vậy nhiều người đã phải sử dụng dụng cụ bảo hộ, găng tay, áo choàng… trong lúc hái quả.

 Mỗi mùa thu hoạch, trung bình mỗi hộ trồng dâu thu hái được khoảng hai tấn quả. Anh Đỗ Hữu Hạnh, sinh năm 1973, cho biết, gia đình anh trồng khoảng 20 gốc dâu, mỗi cây có thể cho sản lượng khoảng 70 đến 90 kg mỗi mùa. Cũng theo anh Hạnh, năm nay dâu mất mùa do gặp phải sương muối khi đậu quả, bởi vậy giá bán dâu có thể cao hơn so với mọi năm.

 Vào mùa thu hoạch, cả gia đình được huy động để hái dâu chín từ sáng sớm cho đến tối muộn. Họ thường phải mang cơm trưa ăn ngay tại vườn để kịp thu hoạch dâu chuyển cho thương lái tới thu mua.

Những nhà neo người thường thuê thêm nhân công thu hái với tiền công khoảng 200 nghìn một người/ngày. Trung bình một ngày, một người
có thể hái được 20 đến 30 kg trong suốt mười giờ liên tục bên nương dâu chín.

Vườn dâu chín đẹp mắt cũng là địa điểm ưa thích của những người ưa khám phá. Du khách tìm đến tham quan, chụp ảnh, trò chuyện trực tiếp với người nông dân ngay tại vườn dâu và tận tay lựa hái những chùm quả chín mọng mang về làm quà. Dâu sạch, không phun thuốc bảo quản có thể ăn ngay tại vườn, thường được bán với giá 15 đến 20 nghìn đồng/kg.

Trong đông y, toàn bộ các bộ phận của cây dâu đều là những vị thuốc quý, nhưng quen thuộc và dễ làm nhất vẫn là món nước dâu tằm, thức uống giải nhiệt đặc trưng đượm mùi, đậm vị chua, ngọt, thanh mát mà các bà, các mẹ vẫn thường làm cho những ngày hè nóng nực.

Dâu sau khi thu hái sẽ được để dưới bóng mát chờ đóng kiện đưa đi tiêu thụ. Thị trường chính của dâu Hiệp Thuận chủ yếu là các chợ đầu mối nội thành Hà Nội và các tỉnh, thành phố lân cận.

 Theo Trung Hưng/Nhân Dân điện tử