Phát biểu chỉ đạo tại buổi họp trực tuyến về công tác phòng chống dịch với Ban Chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 các địa phương trên cả nước chiều 28/1, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam – Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia Phòng chống dịch COVID-19 đề nghị các tỉnh phải rất nghiêm túc, luôn luôn với tinh thần sẵn sàng. Tất cả sự cố xảy ra như hôm nay đều đã lường trước, nhưng nếu thực nghiêm các biện pháp phòng chống dịch thì có thể tránh được rất nhiều trường hợp đáng tiếc…
Thông tin tại cuộc họp, Phó Thủ tướng cho biết, trưa ngày 28/1, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 05/CT-TTg về một số biện pháp cấp bách phòng chống dịch COVID-19. Thừa uỷ quyền của Phó Thủ tướng, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn đã đọc toàn văn Chỉ thị.
Sau Chỉ thị khẩn cấp của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng lưu ý một số điểm sau:
Thứ nhất, Phó Thủ tướng đặt câu hỏi với các địa phương rằng liệu ổ dịch xảy ra ở Chí Linh, Hải Dương liệu có thể xảy ra với tỉnh mình không? Có tỉnh nào dám chắc dịch không xảy ra ở tỉnh mình không?
“Vì thế, điều đầu tiên các tỉnh cần đặc biệt lưu ý là tuyệt đối không được chủ quan. Điều này tôi luôn luôn nhắc. Cứ một thời gian dài không có ca bệnh ở cộng đồng, địa phương chưa bao giờ có ca bệnh thì càng rất bình tĩnh.
Ví dụ như tại Hải Dương hay an ninh sân bay ở Vân Đồn nếu thực hiện chặt chẽ các biện pháp phòng chống dịch thì tại sao có thể xảy ra lây nhiễm. Lý do vì có lúc nào đó lơ là, vì lâu ngày không có ca bệnh”, Phó Thủ tướng nói.
Vì thế Phó Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh các địa phương phải cảnh giác cao độ
Thứ hai, với trường hợp ở Chí Linh, Hải Dương và Vân Đồn, tại sao một mẻ xét nghiệm lại ra nhiều ca bệnh như thế?
Theo Phó Thủ tướng, chỉ riêng sáng 28/1, tại ổ này đã thêm 72 ca bệnh, ở Vân Đồn là 10 trường hợp. Có 2 lý do chính, đó là chủng mới lây lan rất nhanh. Tại ổ dịch Chí Linh, cơ quan chức năng đã lấy gần 4.000 mẫu ở các nhà máy nên mẻ đầu tiên ra 72 ca bệnh. Quảng Ninh cũng đã lấy mẫu xét nghiệm đến tận F3.
Điều này cũng thể hiện hai tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh và Bộ Y tế đã làm rất thần tốc, tập trung.
Quan trọng nhất là chúng ta phải tiếp tục truy vết thật nhanh các trường hợp F1, F2, F3 để xác định các khu vực cần phong toả, những khu vực cần áp dụng biện pháp cách ly xã hội và những khu vực nào cần có biện pháp cao hơn mức bình thường.
“Các nơi phải luôn sẵn sàng, nếu có ca bệnh. Trong đợt xét nghiệm tối nay và sáng mai có nhiều khả năng có nhiều ca bệnh nữa. Tuy nhiên không vì số lượng quá lớn mà lo ngại vì chúng ta đã khoanh vùng và lấy mẫu rất rộng, rộng hơn các lần trước”- Phó thủ tướng nói.
Theo Phó Thủ tướng đây là bài học cho các địa phương. Phó thủ tướng cũng lưu ý trong chỉ thị mới đây của Thủ tướng ngoài việc phong tỏa toàn bộ TP Chí Linh, thì Hải Dương hay bất cứ địa phương khác sau này căn cứ vào tình hình thực tiễn của địa phương nào để quyết định nơi nào cần phải phong tỏa hay giãn cách xã hội.
“Thay mặt Ban chỉ đạo quốc gia, chúng tôi kêu gọi toàn bộ nhân dân đồng lòng, chắn chắn phong toả là bất tiện vô cùng nhưng chúng ta không thể làm khác. Nếu chúng ta làm tốt, kiểm soát tốt có thể quay trở lại bình thường được nhưng nếu chúng ta không kiên quyết ngay từ đầu, ngại khó, ngại khổ thì không lường được hậu quả”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng cũng đặc biệt lưu ý các địa phương “phải giữ bằng được bệnh viện”. Lý do vì chủng mới lây rất nhanh nên các Sở Y tế cần nâng mức báo động lên, cảnh giác cao hơn một mức so với trước đây. Tất cả trường hợp sốt, ho, nhiễm đều đến cơ sở y tế. Chủng mới lây lan rất nhanh, nếu lây lan trong bệnh nhân thì rất nguy hiểm, đặc biệt nếu lây lan ra đội ngũ thầy thuốc.
Thứ ba, Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương thực hiện nghiêm việc kiểm tra, xử phạt việc đeo khẩu trang nơi công cộng. “Phải đặt lợi ích của nhân dân lên trên hết”- Phó Thủ tướng nói.
Theo Phó Thủ tướng, riêng Hải Dương, chiều qua và sáng nay, Bộ Y tế đã chi viện ngay 6 đơn vị hỗ trợ, nếu xảy ra 10 địa phương như Hải Dương thì lấy đâu ra chuyên gia để chi viện. Do đó, các địa phương cần thực hiện nghiêm việc này.
Ban Chỉ đạo có văn bản chỉ đạo rất kỹ, yêu cầu thường xuyên cập nhật lên bản đồ antoancovid những cơ sở an toàn. Theo đó, cơ sở y tế, giáo dục, bến xe, chợ, nhà máy nào an toàn và lên bản đồ có màu xanh thì được hoạt động. Tuy nhiên còn nhiều địa phương chưa làm quyết liệt.
“Thực tế hướng dẫn đã có nhưng nếu không làm quyết liệt thì sẽ gây hậu quả”- Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Cũng theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, có 3 nguồn lây nhiễm COVID-19, thứ nhất, nguồn bệnh khó lường là nằm trong cộng đồng, nếu thực hiện nghiêm 5 K thì mầm bệnh trong cộng đồng sẽ phát hiện ngay;
Thứ 2, là mầm bệnh nhập cảnh. Tôi đã xem hướng dẫn thấy vẫn có những chỗ làm không nghiêm, có những chuyên bay về vẫn có người chưa làm khai báo y tế trong khi đã quy định là phải khai báo trước lúc lên máy bay. Bài học đắt giá là ca bệnh tại TP Hồ Chí Minh, là việc bàn giao theo dõi người về cách ly tại nhà vẫn còn lỏng lẻo. Do đó, cần thực hiện nghiêm việc quản lý người nhập cảnh.
Thứ 3 là nhập cảnh bất hợp pháp, tại các tỉnh biên giới cần thực hiện ký cam kết tất cả những gia đình có người trở về từ nước ngoài về phải khai báo.
Đề nghị làm thật chặt, nếu chúng ta làm tốt thì dịch không bùng phát tại Việt Nam, có chăng chỉ vài ổ nhỏ, khoanh được ngay. Có kiểm soát được dịch bệnh hay không là ở chúng ta. “Chúng ta phải luôn luôn lường các tình huống xấu để không bị động khi dịch xảy ra”- Phó Thủ tướng nói.