Trong khi người lớn biết cách tránh để kiến ba khoang làm tổn thương mình thì trẻ nhỏ lại chưa ý thức được điều này; bởi vậy, cha mẹ cần quan sát, nhắc nhở con cẩn thận.

Kiến ba khoang “tái xuất”

Thời gian gần đây, số bệnh nhân đến khám do tiếp xúc với kiến ba khoang tại Bệnh viện Da liễu Trung ương tăng mạnh. Trung bình mỗi ngày có đến hơn 100 bệnh nhân đến khám.

Theo thông tin từ Bệnh viện Da liễu Trung ương, những trường hợp viêm da nặng, tổn thương lan nhanh sau khi tiếp xúc với kiến ba khoang đều do chà xát, làm độc tố của kiến lan ra. Bệnh nhân cần điều trị kết hợp kháng sinh, kháng histamin giảm đau, ngứa, bội nhiễm và phải mất từ 5-7 ngày, tình trạng bệnh mới ổn định.

Trong cơ thể kiến ba khoang có chứa độc tố Pederin (C24H43O9N), độc tính mạnh gấp 12 – 15 lần nọc của rắn hổ nhưng do lượng tiếp xúc nhỏ và chỉ ở ngoài da nên không đủ gây chết người như nọc rắn. Kiến ba khoang xuất hiện quanh năm nhưng nhiều nhất vào khoảng từ tháng 9 đến tháng 11, đặc biệt vào những thời điểm thời tiết mưa nhiều, ẩm ướt.  

Có một điều cần lưu ý là khi nhìn thấy kiến ba khoang, chúng ta không nên chà sát để giết kiến bởi khi đó chất độc trong kiến sẽ được phóng ra và làm tổn thương da. 

Tuy nhiên, trẻ nhỏ thì lại chưa ý thức được điều này, trẻ có thể nghịch hoặc lấy tay bắt, giết kiến, điều đó sẽ khiến trẻ gặp nguy hiểm. Vì vậy, bố mẹ cần hướng dẫn cho con hoặc ghi nhớ cách xử trí khi không may con bé bị kiến ba khoang tấn công. 

Dấu hiệu trẻ bị kiến ba khoang đốt

Kiến ba khoang thường tấn công trẻ ở những vị trí như cánh tay, cổ, mặt. Ban đầu bé có thể sẽ không cảm thấy có bất cứ triệu chứng nào. Nhưng khoảng 12-24h sau, bé có thể bị bỏng và ngứa nhiều xung quanh những vùng bị kiến ba khoang đốt. 

Tiếp tục 2-3 ngày sau khi tiếp xúc với kiến ba khoang, khu vực này có thể đỏ tấy, sưng lên và bắt đầu xuất hiện các vết loét nhỏ. Sau đó chúng trở thành những vết rộp rồi vỡ ra như vết bỏng. Nếu không quan sát con kỹ càng, thường thì đến thời điểm vết thương đã trở nên giống vết bỏng, bố mẹ mới phát hiện ra. 

Nếu tay của bé có dính chất độc của kiến ba khoang mà chạm vào mắt, có thể dẫn đến sưng mắt, đỏ mắt hoặc các biến chứng nguy hiểm khác. Nếu tình trạng nhiễm độc nặng, bé sẽ kèm theo triệu chứng sốt, nổi hạch và đau vùng cổ, nách…

Sau 3 ngày thương tổn bắt đầu đỡ rát bỏng, bong vảy và sau 5-7 ngày thì vảy bong hết nhưng để lại vết thâm lâu biến mất. 

Làm gì khi bị bị chất độc của kiến ba khoang dính vào da?

– Lấy nước sạch mát rửa chỗ kiến đốt rồi cho xà phòng vào rửa. Bạn phải hết sức nhẹ nhàng nếu không sẽ làm trầy xước hoặc vỡ vết thương.

– Nhanh chóng bôi hồ nước (có bán ở các hiệu thuốc). Những ngày sau đó, tùy vào mức độ bị kiến đốt bạn có thể sử dụng một số loại thuốc bên cạnh việc bôi hồ nước đều đặn.

– Nốt ban đỏ bị chuyển sang nốt mụn mủ, phồng rộp lên: Bạn nên dùng thêm mỡ Oxyde kẽm, mỡ kháng sinh để bôi lên da.

– Nếu vết đốt có dấu hiện lở loét, nhiễm khuẩn, bị rỉ mủ: Bạn bôi thêm dung dịch xanh metilen 1% và để yên tâm bạn nên đến các cơ sở Y tế để khám và điều trị kịp thời.

– Mỗi ngày bạn nên bôi thuốc thành 2 lần, trước khi bôi bạn rửa sạch vết thương với nước muỗi loãng (có bán ở các hiệu thuốc).

Phòng tránh kiến ba khoang đốt trẻ bằng cách nào? 

– Với những trẻ đã lớn, bố mẹ cần hướng dẫn con không dùng tay để bắt, miết hay giết kiến ba khoang. Thay vào đó, nên thổi hoặc đặt 1 tờ giấy để kiến bò lên và lấy ra khỏi người. 

– Thường xuyên quan sát con để nhận ra những dấu hiệu bất thường ở trẻ nếu có tiếp xúc với kiến ba khoang. 

– Để phòng tránh tổn thương do kiến ba khoang, cần vệ sinh phòng ở sạch sẽ, thoáng mát. Buổi tối che mẹ nên tắt các bóng điện có ánh sáng xanh, tím (bóng điện huỳnh quang, bóng tuyp…) thay vào đó là bóng điện có ánh sáng đỏ, vàng (đèn dây tóc).

– Trước khi đi ngủ, nên kiểm tra kĩ giường gối, chăn chiếu cho trẻ. 

– Trước khi mặc quần áo cho con cần giũ sạch xem có kiến ba khoang hay không.