Đèo Mã Pì Lèng là con đèo đẹp và hiểm trở thuộc huyện Đồng Văn (Hà Giang),được mệnh danh là “tứ đại đỉnh đèo” phía Bắc. Sự hiểm trở, quanh co của Mã Pì Lèng đã thu hút rất nhiều những bạn trẻ và “phượt thủ” tìm đến.

Đèo hiểm trở bậc nhất

Đèo Mã Pì Lèng nằm trên con đường Hạnh Phúc, nối liền thị trấn Đồng Văn và thị trấn Mèo Vạc của tỉnh Hà Giang. Đèo Mã Pì Lèng tuy không dài nhưng là cung đèo hiểm trở bậc nhất ở vùng núi biên viễn phía Bắc, được ví như “vua” của các con đèo Việt Nam.

Mã Pì Lèng, tiếng Mông là “sống mũi con ngựa” ý nói đỉnh núi dựng đứng như sống mũi con ngựa dốc cao đến mức con ngựa đi qua phải tắt thở. Con đường đèo uốn lượn dài gần 20km, qua những vách núi. Qua đỉnh đèo Mã Pì Lèng ở độ cao 2.000m, dưới chân là vực sâu sông Nho Quế như xẻ đôi, một bên là đỉnh Mã Pì Lèng và một bên là Săm Pun.

Cách đây gần 60 năm, để mở được con đường Hạnh Phúc, đã có hàng chục nghìn thanh niên xung phong thuộc 16 dân tộc của 8 tỉnh miền Bắc ngày đêm miệt mài đục đá, làm trong 6 năm (1959 – 1965) với trên 2 triệu lượt ngày công lao động.

Trong đó, riêng đoạn qua Mã Pì Lèng được các thanh niên cảm tử treo mình trên vách núi lấn từng cm để làm đường trong 11 tháng, với không ít gian khổ, hy sinh. Cung đường đèo ban đầu được mở chỉ đủ rộng cho người đi bộ và xe thồ, về sau được mở rộng hơn cho ô tô đi. Tuy nhiên, đây vẫn là cung đường rất nguy hiểm bởi những đoạn cua tay áo, hai xe ngược chiều rất khó tránh nhau.

Sau khi hoàn thành, đèo Mã Pì Lèng với 9 khúc quanh uốn bên vách đá dựng đứng, dưới là vực thẳm hun hút đã trở thành một kỳ tích, được ví như “Vạn Lý Trường Thành” của Việt Nam. Trên đỉnh đèo đặt một tấm bia đá ghi lại những dấu ấn xây dựng đường đèo, đây cũng là nơi tưởng nhớ những người đã hy sinh tính mạng để làm nên con đường Hạnh Phúc.

Nhìn tấm bia, tôi chợt nhớ đến bài viết “Kỳ tích Mã Pì Lèng” của nhà báo Đỗ Doãn Hoàng, trong đó có đoạn: “Trong lịch sử làm đường của Việt Nam, có lẽ đó là con đường thi công hoàn toàn bằng sức người gian khổ nhất; vượt qua cao nguyên cao nhất; chiếm số ngày công lao động nhiều nhất; thời gian lâu nhất; và cũng bi tráng nhất”.

Con đường đèo Mã Pì Lèng là một thử thách lớn với những ai ưa mạo hiểm. Đứng trên đỉnh đèo, du khách dễ dàng thu vào tầm mắt sự trùng điệp của núi non, màu trắng xóa huyền ảo của mây, vẻ đẹp tựa như tấm lụa xanh giăng mắc dưới vực sâu của dòng sông Nho Quế, diện mạo vùng cao nguyên đá đang dần đổi thay từng ngày với những ngôi nhà xây vững chãi…

Đặc biệt, mỏm đá nhô ra từ đỉnh đèo Mã Pì Lèng chính là nơi cảm nhận được trọn vẹn sự hùng vĩ, bao la của núi rừng biên giới phía Bắc. Đứng trên mỏm đá cheo leo, du khách có thể bao quát tất cả hình sông, thế núi vời vợi, “thu vào tầm mắt muôn trùng nước non”.

Bạn trẻ Minh Phương (Hà Nội) không giấu nổi niềm vui, chia sẻ: “Đứng trên mỏm đá này, tôi như vỡ òa trong cảm xúc, thấy choáng ngợp trước không gian sông, núi hùng vĩ, tưởng như đang ở giữa lưng chừng trời mây, cảm nhận được vẻ đẹp, sự hùng vĩ vô cùng của đất nước”.

Đôi điều cảnh báo

Với địa thế hiểm trở và cảnh quan hùng vĩ, hoang sơ, đèo Mã Pì Lèng xứng đáng là một trong “tứ đại đỉnh đèo” của vùng núi phía Bắc Việt Nam (cùng với đèo Pha Đin, đèo Ô Quy Hồ, đèo Khau Phạ).

Tuy nhiên, với những “phượt thủ” hay những người yêu cảnh đẹp đất nước, chính sự hiểm trở của Mã Pì Lèng càng thôi thúc cảm giác chinh phục con đèo. Người ta còn ví von: “Bất đáo Mã Pì Lèng phi phượt thủ” (chưa đến đèo Mã Pì Lèng chưa phải là phượt thủ).

Đoạn giữa đèo, nơi nhìn thẳng xuống con sông Nho Quế xanh biếc có những mỏm đá xám chìa ra rất nguy hiểm nhưng lại là điểm “check-in” ưa thích của dân phượt. Mỏm đá tại Mã Pì Lèng được xếp vào một trong những mỏm đá nguy hiểm nhất thế giới. Những mỏm đá được xếp chồng lên nhau, thiếu độ gắn kết, chênh vênh giữa không trung càng “kích thích” bản tính ưa khám phá và liều lĩnh của “phượt thủ”.

Đoạn đường qua mỏm đá có nhiều khúc cua tay áo, nhiều phương tiện đỗ lại bên đường để chụp ảnh khiến các phương tiện khác đi qua phải phanh lại, nhường đám đông, ảnh hưởng đến giao thông và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn. Trước đây, khu vực này chỉ có hệ thống lan can đường dựng lên làm bức chắn. Gần đây, chính quyền địa phương căng thêm một hàng rào lưới thép B40 để ngăn du khách trèo ra chụp ảnh.

Tuy nhiên, bất chấp cảnh báo nguy hiểm, nhiều bạn trẻ vẫn tìm cách chui rào, thậm chí có bạn còn trèo qua lan can và hàng rào sắt cao gần 2m để vào chụp ảnh, “tự sướng”, dù bên dưới là vực sâu hàng trăm mét. Những người tỏ ra hào hứng, bạo dạn nhất lại là các cô gái.

Nhiều nữ “phượt thủ” sẵn sàng trèo rào vào mỏm núi. Nhiều cặp đôi cũng quyết tâm chụp những tấm ảnh lưu giữ khoảnh khắc của hai người yêu nhau tại mỏm đá này. Có cả những đôi uyên ương cũng mạo hiểm để có được tấm hình cưới ấn tượng mà không kém phần lãng mạn, lung linh giữa mây trời cao nguyên đá.

Trên mỏm đá chênh vênh, các bạn trẻ hồ hởi, hào hứng chụp ảnh với cảnh dòng sông Nho Quế bên dưới, tạo nhiều dáng vẻ khác nhau, huy động khả năng “diễn” của bản thân để có được bức hình độc, lạ đăng facebook khoe với bạn bè. Dù họ biết, chỉ một sơ suất nhỏ, họ có thể trượt chân rơi xuống vực bất cứ lúc nào. Chiếc biển cảnh báo nguy hiểm của chính quyền dường như… vô tác dụng đối với các bạn trẻ ưa mạo hiểm.

Theo Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Đồng Văn, gần đây, mỗi cuối tuần, địa phương đón rất đông khách đi du lịch, chiêm ngưỡng cảnh quan. Đặc biệt, càng gần ngày Lễ hội Hoa tam giác mạch hay Lễ hội Chợ tình Khau Vai, lượng khách đến đây càng đông hơn gấp bội. Và hầu như các bạn trẻ khi lên đỉnh Mã Pì Lèng đều dừng lại chụp ảnh, trong đó, rất nh
iều bạn trẻ hiếu kì trèo ra mỏm núi chụp hình, check-in.

Đã có nhiều vụ tai nạn đáng tiếc xảy ra với các phượt thủ trên hành trình chinh phục những cung đường đèo hiểm trở. Ngay tại đỉnh đèo Mã Pì Lèng, vào tháng 11-2017, do không quen cung đường, điều khiển xe máy với tốc độ nhanh, một phượt thủ mang quốc tịch Tây Ban Nha đã mất lái lao xuống vực sâu, tử vong tại chỗ.

Tai nạn thương tâm của những “phượt thủ” tại các địa điểm hiểm trở đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh đối với giới trẻ. Dù rất muốn có bức ảnh kỷ niệm đặc biệt, các bạn trẻ hãy biết “kìm nén” cảm xúc, biết cách tự bảo vệ mình để không phải hối tiếc, cũng như trở thành nỗi xót xa cho những người thân khi chẳng may gặp rủi ro. Đừng bao giờ vì ham thể hiện, vì trào lưu mà gây nguy hiểm cho bản thân. Có nhiều cách để trải nghiệm cuộc sống, không nhất thiết là phải mạo hiểm chỉ vì một bức ảnh!

Theo Thanh Thuận/Biên Phòng