Với một tổng thống mới lên cầm quyền và một thời kỳ mới mở ra, Mỹ đang rất cần hy vọng giữa một mùa đông đen tối, khi đại dịch COVID-19 hoành hành và ảnh hưởng lớn đến đời sống bình thường.
Trên đây là bình luận của nhà báo Stephen Collinson trong bài viết đăng tải trên CNN ngày 4/1. Ông chỉ ra rằng, Tổng thống Trump sẽ sớm trở về làm công dân bình thường, nhưng với những gì ông để lại sau một nhiệm kỳ khác biệt, người kế nhiệm ông – Joe Biden – có thể sẽ đương đầu với nhiều thử thách hơn so với bất kỳ một tân tổng thống Mỹ nào kể từ thập niên 1930.
Một loạt cuộc khủng hoảng mà vị tổng tư lệnh mới của Mỹ “thừa hưởng” trong năm 2021 có thể còn lớn hơn cả mối đe dọa thời Đại suy thoái mà Tổng thống Franklin Roosevelt phải đương đầu năm 1933. Sự giận dữ mang tính đảng phái ở Mỹ có nghĩa ông Biden chỉ có con đường hẹp nhất để thực thi các chính sách thành công trước vô số các vấn đề lớn của Mỹ.
Tạo ra một nhiệm kỳ tổng thống có ý nghĩa từ một khởi đầu không hề suôn sẻ như vậy sẽ đòi hỏi kỹ năng chính trị phi thường, những bước đi sai lầm của đối thủ chính trị và cả sự may mắn. Ông Biden sẽ đối mặt với những gì trong năm 2021? Nhà báo Stephen Collinson nêu ra một số điểm chính:
Đại dịch
Cuộc khủng hoảng y tế cộng đồng tồi tệ nhất trong 100 năm hiện vẫn đang ngoài tầm kiểm soát. Có nhiều dấu hiệu cho thấy ứng phó của chính quyền ông Trump không hiệu quả do không có kế hoạch phân phối và quản lý vắc-xin.
Số phận chính trị của ông Biden phụ thuộc vào việc tìm ra cách thức nhanh chóng mở rộng quy mô sản xuất và quản lý hàng trăm triệu liều vắc-xin, trong chiến dịch hậu cần được đánh giá là phức tạp nhất trong nhiều thế hệ.
Kinh tế
Hàng triệu người Mỹ thất nghiệp, và sự lây lan khắp nơi của COVID-19 có nguy cơ đẩy nền kinh tế nước này trở lại vực thẳm.
Dự luật cứu trợ mới nhất vào phút chót mở rộng các biện pháp bảo vệ thất nghiệp và giúp các doanh nghiệp chỉ là một giải pháp tạm thời. Và việc các thành viên Cộng hòa không đồng ý với ông Trump về khoản thanh toán 2.000USD cho thấy ông Joe Biden sẽ gặp khó khăn như thế nào để quốc hội đồng ý với kế hoạch kích thích lớn của riêng ông – vốn rất quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng, tiêm chủng cho toàn dân và đưa trẻ em trở lại trường học.
Đảng Cộng hòa đã làm tốt hơn mong đợi trong cuộc bầu cử hồi tháng 11, khuyến khích họ lập ra rào cản cho các kế hoạch đầy tham vọng của ông Biden về các vấn đề như biến đổi khí hậu. Ông sẽ phải thuyết phục các nhà lập pháp Cộng hòa hợp tác, nhưng ông có thể là người duy nhất ở Washington nghĩ lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell sẽ đồng ý điều đó.
Tòa án tối cao
Nếu ông Biden đấu tranh để các dự luật được quốc hội thông qua trong năm mới, ông sẽ phải tìm cách sử dụng quyền hành pháp của mình.
Nhưng tòa án tối cao gồm đa số thành viên bảo thủ mà ông Trump đã bổ nhiệm có thể sẽ cắt giảm quyền lực của Tổng thống mới.
Đảng Dân chủ
Ở cương vị tổng thống, ông Biden còn phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng về công bằng sắc tộc.
Ông đã tập hợp được một nội các đa dạng nhất từ trước đến nay, nhưng điều này có lẽ chưa đủ để dung hòa những mâu thuẫn về chủng tộc, và để tôn vinh những cử tri người Mỹ gốc Phi đã giúp đưa ông lên nắm quyền.
Khoảng trống eo hẹp cho hành động chính trị của ông Biden có thể sẽ làm thất vọng nhiều người tiến bộ muốn chính phủ phải mạnh tay giải quyết những vấn đề như chăm sóc sức khỏe.
Thế giới trông chờ
Ông Biden sẽ dễ dàng phát đi tín hiệu “Mỹ đã trở lại”, đặc biệt là khi ông muốn tái tham gia hiệp định khí hậu Paris. Nhưng thế giới đã thay đổi mạnh mẽ kể từ khi ông rời văn phòng Phó Tổng thống 4 năm trước.
Vị tổng thống tiếp theo của Mỹ cũng phải đứng trước sự cạnh tranh gay gắt với Trung Quốc và những phức tạp trong khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran. Ông có thể phải mất cả nhiệm kỳ để chỉnh sửa những gì người tiền nhiệm để lại, trong lúc cả thế giới băn khoăn về sức mạnh mà Mỹ đang nắm giữ.