Ngày càng nhiều bố mẹ cho con ăn chay từ bé nhằm mục đích nâng cao sức khỏe. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng chế độ dinh dưỡng này không phù hợp với trẻ em.

Trẻ tổn thương não do ăn chay

Mới đây, cặp vợ chồng đến từ Australia đã phải hầu tòa sau khi cho con gái 1 tuổi uống sữa tự làm từ nước dừa và bột do cô bé không chịu bú mẹ hồi năm 2017. Được biết, chế độ ăn uống kiêng khem mà bố mẹ áp dụng cho bé gái khiến em bị chứng bại não, một tình trạng rối loạn vận động vĩnh viễn gây ra phối hợp kém, yếu và run cơ. Tại tòa, cặp vợ chồng, đều ăn chay, thừa nhận đã sơ suất gây ra tổn thương nghiêm trọng cho con gái. 

Trên thực tế, đã có rất nhiều trường hợp báo chí đăng tải việc trẻ suy kiệt sau khi cha mẹ thuần chay. Tháng 11/ 2019, một bé 18 tháng tuổi ở Mỹ tử vong vì suy dinh dưỡng đã khiến nhiều người lo ngại. Điều đáng nói nguyên nhân sâu xa dẫn tới việc thương tâm này là từ chế độ ăn hoàn toàn chỉ có rau, trái cây. Theo điều tra, bố mẹ của cháu bé đều là những người ăn chay trường và cả nhà cùng áp dụng chế độ ăn này. Ngoài cháu bé tử vong, hai đứa trẻ khác 3 và 5 tuổi của cặp vợ chồng này cũng gầy gò, tái nhợt khi ăn theo chế độ này.

Thậm chí, ngay cả ở người lớn cũng đã phải vào viện vì chế độ ăn chay giảm cân. Như trường hợp nữ bệnh nhân 61 tuổi ở Gia Lâm (Hà Nội) nhập viện cấp cứu do ngừng tuần hoàn, rối loạn natri, kali do ăn chay với muối vừng, gạo lứt.

Cảnh báo về chế độ ăn chay cho trẻ em

Theo Health, xu hướng ăn chay ngày càng phổ biến trên thế giới. Nhiều phụ huynh cho rằng ăn chay kiêng thịt tốt cho hệ tiêu hóa non nớt của trẻ nên tăng cường cho bé ăn chay từ nhỏ. Các chuyên gia cảnh báo đây là một quan niệm sai lầm, bởi trẻ ăn chay rất dễ bị thiếu chất, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, thần kinh và não bộ.

Các nghiên cứu cho thấy ở những đứa trẻ ăn chay thường bị suy dinh dưỡng, đặc biệt là thiếu sắt ở trẻ. Nếu trẻ ăn chay đồng nghĩa việc thiếu chất, thiếu sắt làm ảnh hưởng đến thể chất, thần kinh và não bộ của trẻ. Thiếu sẵn sẽ dẫn tới tình trạng thiếu máu nhiều, trong khi với trẻ dưới 2 tuổi cứ 2 trẻ lại có một trường hợp bị thiếu máu.

Ngoài ra, rủi ro lớn nhất với những trẻ ăn chay là sự thiếu hụt vitamin B12. Vitamin B12 rất quan trọng để tạo thành ADN, tuyệt đối cần thiết để bảo trì hệ thống thần kinh. Trẻ nhỏ một khi cơ thể thiếu hụt nhiều loại dưỡng chất thiết yếu sẽ gây ra những hậu quả không thể khôi phục được, thậm chí dẫn tới tử vong vì suy kiệt.

Để khắc phục tình trạng này, bác sĩ thường khuyên cha mẹ bổ sung một lượng đạm từ thịt động vật vào chế độ ăn cho trẻ để bù vào lượng thiếu hụt.

Ăn chay cũng cần phải đa dạng

Không chỉ trẻ ăn chay trực tiếp mà với những trường hợp các bà mẹ đang cho con bú nếu ăn chay cũng dễ gặp hệ lụy. Bà mẹ đang cho con bú ăn chay, con cũng sẽ bị thiếu không những vitamin B12 mà cả đạm và canxi. Với phụ nữ mang thai sẽ có nguy cơ bị sinh non, thai lưu, băng huyết cao hơn người bình thường. Con sinh ra nguy cơ đần độn khi thiếu iốt trong quá trình mang thai… Khi thấy con ăn chay mà có hiện tượng giảm cân, chậm phát triển, cha mẹ cần bổ sung lượng đạm từ thịt động vật để kịp thời khắc phục tình trạng phát triển ở trẻ nhỏ. Ngay sau đó cần đưa đến bác sĩ dinh dưỡng kiểm tra để có điều chỉnh kịp thời.

Theo chia sẻ của BS Đào Yến Phi, Bộ môn Dinh dưỡng (ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch), ăn chay cũng phải đảm bảo đa dạng. Khi ăn chay nếu không đa dạng các loại thức ăn sẽ rất dễ bị thiếu dinh dưỡng gây ra ốm yếu, suy giảm đề kháng…

Bữa ăn chay đơn điệu chỉ cơm với rau thì nguy cơ thiếu chất rất lớn. Nếu trong điều kiện trẻ phải ăn chay cũng cần đảm bảo cho trẻ khẩu phần ăn đa dạng, đầy đủ các loại thực phẩm từ thực vật giàu dinh dưỡng. Nên dùng nhiều trứng, sữa, các loại quả, thức ăn có hàm lượng vitamin C để cơ thể tăng khả năng hấp thụ các chất sắt, kẽm… Cùng với đó, cần bổ sung thêm các vi chất dinh dưỡng dưới dạng thuốc bổ cho trẻ nhưng nên tuân theo ý kiến bác sĩ.