“Tướng” ở đây là chỉ hình thức biểu hiện bên ngoài của sự vật và con người, còn sự thay đổi muôn hình vạn trạng của những biểu hiện bên ngoài này đều xuất phát từ trong nội tâm của họ.

Ảnh minh họa

Phật giáo quan niệm “tướng do tâm sinh” là muốn mọi người hiểu rằng “vật trông thấy chưa thật là vật” (khả kiến chi vật, thực vi phi vật), “vạn sự hư vô tồn tại do tâm chướng, tâm người phàm tục toàn là giam ngục” (vạn sự giai không, thực vi tâm chướng; tục nhân chi tâm, xử xử giai ngục).

Ở đây, “tướng” là giả tướng, hư tướng, ảo tướng, không phải chân tướng, thực tướng, vì thế nhắn nhủ mọi người không nên câu nệ vào “tướng” để bị khổ vì vật dục của thế gian, muốn đi đến bến bờ hạnh phúc thì phải biết thoát ra. Người có khuôn mặt hung ác nếu biết khởi tâm từ bi, nuôi dưỡng thiện quả thì tướng xấu đó chẳng bao lâu sẽ trở thành tướng tốt, vận hung cũng hóa cát tường.

Ngược lại, người có gương mặt phúc hậu mà không biết hành thiện tích đức, trong tâm thường khởi dục vọng tham lam, oán hận thì phúc tướng cũng sẽ dần tiêu tan. Cho nên tâm là trục xoay của tướng mặt, xem tướng mạo chi bằng xét tâm con người. Vậy nên mới nói tướng mạo chính là tấm gương phản chiếu lòng người.

Dưới đây là tâm tướng của người phú quý, làm được những điều này thì chẳng lo một đời không được phúc báo:

1. Biết rõ làm quan sẽ vất vả nhưng vẫn muốn làm công bộc cho dân, phục vụ nhân dân.

2. Làm việc cương nhu kết hợp hài hòa.

3. Yêu thích, mến mộ việc hành thiện, thường gần người quân tử, không gần kẻ tiểu nhân.

4. Có đồ ăn ngon biết chia cho người khác.

5. Thường tích âm đức, tạo điều kiện thuận lợi cho người khác, không làm việc ác, không thích sát sinh.

6. Từ nhỏ đã biết giúp đỡ cha mẹ làm việc nhà.

Ảnh minh họa

7. Không dè bỉu, ghét bỏ những người ăn mày nghèo khổ. Thấu hiểu sự đói khát, vất vả của người khác và thường quan tâm, đồng cảm với họ.

8. Kiềm chế bản thân, làm lợi cho người khác.

9. Khi gặp chuyện bất ngờ tâm không hoảng loạn.

10. Những việc đã hứa hẹn với người khác thì không thất tín.

11. Không dễ dàng thay đổi những thói quen tu dưỡng và tiết tháo của bản thân.

12. Trước khi ngủ tĩnh tâm suy ngẫm về những thiếu sót của mình.

13. Dũng cảm tiến về phía trước, không quá lo lắng về tương lai, cũng không đắc ý về những thành tựu đã qua.

14. Không khiến người khác sinh tâm oán hận.

15. Không che giấu lỗi lầm, khuyết điểm của mình.

16. Làm việc bao dung, hành xử với tấm lòng rộng rãi và chu đáo với người khác.

17. Không quên công ơn và sự giúp đỡ của người khác.

18. Không ức hiếp người lành, sợ hãi kẻ ác, không tiếp tay giúp đỡ kẻ mạnh ức hiếp, nhục mạ người yếu.

19. Thương xót, giúp đỡ cô nhi quả phụ và những người gặp nạn, thường làm những việc thiện có ích cho mọi người. Nghe thấy lời thiện, việc thiện làm không biết mệt.

20. Không quên tình bạn cũ. Bạn cũ gặp nạn, dốc lòng cứu giúp.

21. Không nói nhiều, không nói những lời giả dối. Nói năng rõ ràng có đầu có cuối, giọng nói nhẹ nhàng, êm ái, không ngắt lời khi người khác đang nói, lại thường nói về việc thiện và ưu điểm của người khác.

22. Khi nhận quà của người khác tâm thường thấy ngại ngùng.

23. Không chê quần áo thô mộc, cơm canh đạm bạc.

24. Ứng xử biết vuông biết tròn một cách thích hợp mọi lúc mọi nơi.

25. Không nhớ tới những cái ác xấu và sai sót trong quá khứ./.

Trúc Chi t/h